Wanneer je leven in één klap verandert

Op mijn zeventiende dacht ik dat ik onsterfelijk was, dat gevoel dat je alles kunt, dat je onkwetsbaar bent en dat er altijd wel een nieuwe morgen is. Tot die ene seconde waarin alles veranderde.

Maandagochtend, een val achterover, een paar meter naar beneden, mijn L1-wervel verbrijzeld, pols en duim gebroken. In een oogwenk lag mijn leven in duigen net als die wervel. Wat volgde waren twee operaties van elk dertien uur, titanium in mijn ruggengraat, diverse littekens waaronder een van vijftig centimeter dat zich uitstrekte van mijn linkerschouderblad tot onder mijn navel. Een herinnering  van mijn eigen kwetsbaarheid, voor altijd op mijn huid geëtst.

De Confrontatie met Afhankelijkheid

Daar lag ik dan starend naar het plafond, in een bed dat gedraaid kon worden zodat ik op mijn buik kon liggen. “Ingepakt als een hamburger,” lachte ik er later om maar toen was er weinig om over te lachen. Op zeventienjarige leeftijd moest ik plotseling loslaten van alles, geen controle maar volledige overgave.

De “normale” dingen van het leven zoals wassen, naar het toilet gaan  werden ineens dingen waar ik hulp bij nodig had. En dan waren er ook nog die mooie jonge verpleegsters, terwijl ik als tiener probeerde “de boel in bedwang te houden.” Het leven heeft soms een grimmige humor.

Ik was bang en voelde me alleen en moest mijzelf volledig overgeven aan anderen.

Een Wijze Les van Onverwachte Hoek

Tegenover me lag een man van 66 en zijn verhaal zou me meer leren over het leven dan alle schoolboeken bij elkaar. Zijn vrouw kwam op een avond bij mij zitten en vertelde over hun leven. Zij hadden een groentezaak gehad,  hard gewerkt, jaar in jaar uit. “Als we met pensioen gaan,” hadden ze altijd tegen elkaar gezegd “dan gaan we reizen en mooie dingen doen.”

Ze verkochten de winkel, gingen met pensioen en toen kreeg hij kanker, volledig uitgezaaid. Kort daarna overleed hij.

Zijn vrouw keek me aan met ogen vol verdriet en ook vol wijsheid: “Jongen, als je de mogelijkheden hebt en je wilt iets doen, ga het doen. Het leven is kort.”

Het Paradox van Leven

Die woorden bleven hangen. Het leven is inderdaad kort maar ook vol paradoxen. We leven het vooruit maar ervaren het achteraf. We denken dat we tijd hebben totdat we ineens beseffen dat tijd iets is dat ons wordt gegeven en niet iets is dat we bezitten.

Mijn ongeluk was een levensovergang die ik op dat moment verschrikkelijk vond. Ik lag daar afhankelijk, kwetsbaar en bang. Ik zag het zeker niet als een geschenk maar  wie zou dat ook doen? Achteraf besef ik dat die ervaring me meer heeft geleerd over het leven dan alle jaren ervoor.

De Illusie van Controle

Voor mijn ongeluk leefde ik met de illusie van controle en dacht dat ik alles in de hand had. Die crash,  letterlijk en figuurlijk, leerde me dat het leven zich soms weinig aantrekt van onze plannen, het overkomt ons, vormt ons, verandert ons of we dat nu willen of niet.

Maar hier is het mooie: toen ik stopte vechten tegen de verandering en begon “ te dansen” met de onzekerheid opende zich nieuwe deuren. Dat stuk titanium in mijn ruggengraat werd niet alleen een fysieke steun, het werd een symbool van mijn nieuwe kracht. Die vijftig centimeter litteken werd niet alleen een herinnering aan pijn het werd het bewijs dat ik kan helen en opnieuw kon beginnen.

Levensovergangen Omarmen

We maken allemaal levensovergangen mee. Soms zijn ze dramatisch zoals een ongeluk, soms sluipen ze binnen zoals het ouder worden, een relatiebreuk, of het verlies van een baan. Het punt is niet óf ze komen, ze komen namelijk altijd, het punt is hoe we ermee omgaan.

Ik heb geleerd dat weerstand tegen verandering is als zwemmen tegen de stroom. Je kunt het een tijdje volhouden maar uiteindelijk word je moe. Als je echter leert om mee te bewegen met de stroom dan ontdek je dat er kracht zit in overgave.

Het Geschenk van Kwetsbaarheid

Die weken in het ziekenhuis leerden me dat kwetsbaarheid geen zwakte is, het is moed. Het is moedig om toe te geven dat je hulp nodig hebt, het is moedig om je angsten onder ogen te zien,  het is moedig om je verhaal te delen ook als het niet perfect is.

En die mooie jonge verpleegsters? Ze leerden me dat er schoonheid is in zorg, in empathie, in het simpele feit dat mensen voor elkaar zorgen. Dat ook intimiteit en waardigheid kunnen samengaan met afhankelijkheid.

De Wijsheid van Nu

Het verhaal van die 66-jarige man en zijn vrouw herinner ik me nog elke dag. We stellen zoveel uit reizen, dromen najagen, mensen vertellen dat we van ze houden, dingen doen die ons echt gelukkig maken. We wachten op het “perfecte moment,” op meer geld, meer tijd, betere omstandigheden. Maar zoals die wijze vrouw zei: als je de mogelijkheden hebt en je wilt iets doen, ga het doen. Maar door de snelheid van het huidige leven verlies je dit vaak uit het oog, ik heb daar zelf ook last van. Het verschil nu is dat ik het voel en zie als het mij overkomt en kan er dan naar handelen.

Vooruit Leven, Achteraf Begrijpen

Het leven is een rare paradox. We leven het vooruit zonder te weten wat komt maar we begrijpen het pas achteraf als de puzzelstukjes op hun plaats vallen. Mijn ongeluk voelde destijds als het einde van de wereld maar nu zie ik het als het begin van een nieuw hoofdstuk, een hoofdstuk waarin ik leerde wat echt belangrijk is.

Die levensovergang, hoe pijnlijk ook, bracht me geschenken die ik anders nooit zou hebben gekregen: dankbaarheid voor kleine dingen, het besef dat elke dag een cadeau is, de wijsheid dat kracht niet komt van het vermijden van pijn maar van het erdoorheen gaan.

Een Uitnodiging

Dus hier is mijn uitnodiging aan jou, wacht niet op de perfecte storm om te veranderen, wacht niet tot het leven je dwingt tot een levensovergang. Zoek de kleine overgangen op, de dagelijkse keuzes om jezelf te kunnen zijn, om meer te leven in plaats van alleen maar te bestaan.

Want het leven is inderdaad kort maar het is ook prachtig, verrassend en vol van mogelijkheden, zelfs in de moeilijkste momenten. Soms vooral in de moeilijkste momenten.

En als je eigen levensovergang komt, want die komt er, onthoud dan dat je sterker bent dan je denkt, dat kwetsbaarheid moed is en dat elk litteken een verhaal vertelt van iemand die heeft overleefd.

Het leven wordt vooruit geleefd, achteraf ervaren maar het wordt altijd  in het nu geleefd.

Mijn passie is het begeleiden van mensen bij levensovergangen, van
overleven naar echt leven. Want soms moet je alles loslaten om jezelf te
vinden. Wil je weten hoe? neem contact op voor een vrijblijvend
gesprek.

Heb het goed!

Bas