De Kunst van het Loslaten

Over liefde, ritueel en de zachtheid van tijd

Soms zijn er avonden die alles stilzetten en afgelopen maandagavond was er zo eentje. Jorg, mijn jongste zoon, en ik waren bij een concert van Myles Kennedy. Hij speelde o.a. liedjes van zijn nieuwste album “The Art of Letting Go” en ik voelde hoe dit thema als een draad door mijn leven geweven is. Loslaten is niet als iets dat je leert uit een boek maar als iets dat je in je lijf en hart moet doorleven.

Loslaten begint waar liefde is
Mijn eerste les in loslaten kreeg ik bij mijn geboorte, een heftige start, een stuitligging, een ziel die meteen de diepte van het leven proefde, het leven zei “ je kunt niet alles vasthouden”. Soms mag je alleen maar overgeven aan.., ademen en ruimte maken voor wat komt.

Toen ik vader werd ontdekte ik dat liefde gaat over loslaten, mijn kinderen de ruimte gunnen en geven om zichzelf te ontdekken en te groeien. Elke stap die Jesse en Jorg  zette, de eerste schooldag, de eerste keren alleen weg, het volgen van hun eigen dromen, parachutespringen ( dat was echt hel!!!) vroegen van mij om te vertrouwen. Ik leerde van hun dat loslaten een daad van liefde is en geen verlies.

Toen ik mensen verloor die ik liefhad werd ik geconfronteerd met loslaten waar ik geen keuze in had en dat was misschien wel de moeilijkste les. Sommige dingen of mensen laat je niet los omdat je wilt maar omdat het leven je er toe dwingt.

Het vergeten weten van lichaam, geest en ziel
In onze westerse wereld proberen we loslaten en rouw vaak ‘op te lossen’ in ons hoofd, we praten erover, zoeken verklaringen en willen het begrijpen. Maar al onze ervaringen van pijn, verlies, angst, hoop, geluk, liefde nestelen zich diep in ons lichaam en in onze ziel. Oude tradities overal ter wereld weten dit al duizenden jaren maar ze weten ook dat loslaten en helen vraagt om het betrekken van mind, body én soul. Zij gebruiken rituelen, ademhaling, beweging, zang, aanraking,  omdat ze weten dat voelen en verwerken een heel menselijk proces is dat en dat het niet alleen een mentaal iets is.
In een groot deel van onze samenleving zijn wij hier het contact mee kwijtgeraakt, doe maar normaal dan doe je al gek genoeg….. Juist door deze drie,  hoofd, lijf en ziel,  weer samen te brengen ontstaat er ruimte voor echte heling en verzachting. Niet alles hoeft opgelost soms mag het simpelweg gevoeld en doorleefd worden.

Ritueel als bedding bij afscheid
Het meest tastbaar werd dat besef toen mijn ouders stierven. Als familie kozen wij voor vertraging, voor heiligheid. We wasten en kleedden hen zelf, kozen hun mooiste kleren uit, staken kaarsen aan, deelden verhalen, lachten, huilden, luisterden naar muziek en betrokken de kleinkinderen erbij. We maakten van afscheid een ritueel, een bedding waarin alles mocht bestaan, verdriet, dankbaarheid, herinnering en liefde.

Juist door niet te haasten en het leven zelf te dragen, kwamen we als familie dichter bij elkaar én dichter bij onszelf. De dagen van samenzijn, voelen, herinneren en verzorgen gaven ons rouwproces rust en richting. Er kwam balans, zelfs in het gemis.

De zachtheid van vertragen
In onze maatschappij is haast bijna normaal geworden, we rennen van het ene naar het andere en vergeten te voelen wat er echt speelt. Lieve mensen, haast is niet normaal!
Loslaten vraagt om vertraging, om stilte, om rust en aandacht, om je eigen rituelen, een brief, een kaars, een wandeling, hoe eenvoudig ook. Niet omdat het “moet”, maar omdat het helpt om de overgang te markeren en het leven zijn bedding te geven.

Elke dag een oefening
Maar loslaten gebeurt niet alleen bij grote momenten. Ik merk dat ik elke dag kleine dingen loslaat, mijn planning die anders loopt, verwachtingen die ik bij moet stellen. Het zijn allemaal oefeningen in vertrouwen en openheid.

Wie ben ik zonder de beschermingsmechanismen?
Het moeilijkste en mooiste aan loslaten is dat je ontdekt wie je bent zonder de dingen die je definieerden. Voor mij betekende dat ontdekken wie ik ben  zonder de controle die chaos op afstand hield? Zonder de muren die pijn buiten moesten houden?

In het begin voelde dat doodeng, mijn trauma had me geleerd dat die mechanismen letterlijk overleving betekenden. Langzaam ontdekte ik dat ik zonder al die bescherming groter was dan mijn wonden, ik kon bestaan zonder constante alertheid.

De kracht van eindelijk kwetsbaar durven zijn
Loslaten heeft me geleerd dat kwetsbaarheid niet zwakte is maar de grootste kracht die er is. Voor iemand met vroeg kinderlijk trauma is dat een levensles, want trauma heeft mij geleerd dat kwetsbaar zijn gevaarlijk is.

Echte verbinding komt pas als je durft te laten zien wie je werkelijk bent, inclusief je wonden. Het vereist moed om toe te geven dat je iets niet kunt vasthouden, dat je controle moet opgeven, dat je niet weet hoe het verder gaat. Maar door loslaten krijg je echte intimiteit met mensen die van je houden zoals je bent en niet zoals je denkt dat je moet zijn.

Waarom het de moeite waard is
Afgelopen maandagavond, luisterend naar muziek over loslaten, keek ik naar Jorg en voelde ik een diepe dankbaarheid, niet ondanks alle loslaten dat ik heb moeten doen maar erdoor. Elke keer dat ik iets losliet van mijn “trauma” gedrag maakte ik ruimte voor iets nieuws voor mijzelf maar ook vaak voor hem en Jesse. Niet altijd iets beters maar wel altijd iets echter, zodat zij en ikzelf de ruimte kregen om ons te ontwikkelen en zo min mogelijk last hadden van mijn ballast en al die ballast van voorgaande generaties.

Mijn uitnodiging aan jou
Als ik nu terugkijk zie ik dat loslaten inderdaad een kunst is. Het vraagt oefening, geduld, en vooral tijd en ruimte om het te doen. In onze cultuur moeten we die tijd en ruimte bewust claimen, we moeten onze eigen rituelen creëren en onze eigen momenten van rust inbouwen.

Misschien begin je klein met een kaars voor iets wat je loslaat, een wandeling om afscheid te nemen, een brief die je schrijft en verbrandt. Het gaat niet om de perfecte manier, maar om jouw manier. Want aan het einde van de dag is loslaten geen verlies maar is het ruimte maken voor wie je werkelijk bent.

Als begeleider in levensovergangen bied ik ruimte voor jouw unieke verhaal  jouw tempo, jouw manier. Samen creëren we rituelen, markeren we jouw overgangen en zoeken we de rust en bedding die jij nodig hebt om het leven weer vol te kunnen ontvangen met je hele zijn.

Voel je welkom om contact op te nemen voor een open gesprek.